"Computers kunnen later alles"

Deze gevleugelde uitspraak werd ooit gedaan door mijn broer toen hij net was begonnen aan zijn studie HTS informatica. Ik was nog een puberale scholier die alle exacte vakken zo snel mogelijk achter zich had gelaten en vooral sterk was in alle talen. Diezelfde broer, inmiddels een echte senior ICT-er, woonde toen nog thuis en tijdens zijn studeren en mijn huiswerk maken ontstond er een discussie. Ik beweerde dat computers nooit volleerde en foutloze vertaalmachines zouden worden. Als voorbeeld noemde ik de zin "I saw the girls with the binoculars" en legde uit dat een computer nooit intelligent genoeg zou worden om consistent de juiste vertaling te kiezen. Want: zie ik het meisje met de verrekijker of zie ik het meisje door de verrekijker? Of zaag ik het meisje doormidden met de verrekijker? Oke, die laatste is niet erg waarschijnlijk, maar beeld je dan maar een show in van David Copperfield (ik zal toen wel Hans Kazan hebben gezegd) die een of andere assistente doormidden zaagt die toevallig een verrekijker in haar hand heeft. Niet helemaal ondenkbaar, toch?

De discussie eindigde daar wel zo'n beetje maar ik moest onlangs aan dat moment terugdenken. Ik las een artikel over The Semantic Web, ook wel gehyped als web 3.0. In die versie van Internet wordt de droom annex voorspelling van een van de grondleggers van het web, Tim Berners-Lee, werkelijkheid. Vrij vertaald ontstaat er een intelligent, zelfdenkend Internet waarin informatie uit verschillende bronnen gekoppeld en geanalyseerd kan worden. Dit zou mogelijk worden omdat alle data, informatie en kennis op een universele manier wordt opgeslagen.

Het klinkt mooi, en roept bij mij meteen beelden op van de film Back to the Future 2, waarin de hoofdrolspeler op een gegeven moment thuiskomt en een gesprek begint met zijn "mainframe" computer die op eenzelfde slimme manier allerlei handige feitjes opzoekt en opleest. Cool! Wil ik thuis ook!

Toch heb ik het vermoeden dat ik nog even moet wachten. De eerste vormen van soortgelijk intelligentie kom ik regelmatig tegen bij de gesponsorde google ads op de populaire weblog geenstijl.nl. Maar daar wordt de complexiteit van het begrip "context" al snel duidelijk als er bij het nieuwsbericht "Braziliaans doodseskader opgerold" een advertentie verschijnt met de titel "op vakantie naar Brazilië?". Of deze combinatie: "Begrafenis regelen?" bij het bericht "16 jarige scholier doodgeslagen". Hoewel ik zeer betwijfel of dit soort fijngevoeligheid ooit in programmaregels kan worden vastgelegd, volg ik de ontwikkelingen over het semantische web nauwgelet. Want de grote vraag voor mij als gadgetfreak is natuurlijk "wanneer kan ik dat ultracoole mainframe systeem voor thuis bestellen?"